Samen op weg naar een mooie duurzame toekomst
In een veerkrachtig Mol en Balen

Voeding/ verspilling

Thema Voeding verduurzamen

Waarom?

Consumenten spelen een uitermate belangrijke rol bij het streven naar duurzame ontwikkeling. Via hun aankoopgedrag dwingen consumenten de bedrijven en de distributiesector om aandacht te hebben voor duurzame producten en diensten. Indien de consument kiest voor een duurzamere levensstijl, zullen de producenten en de distributiesector daarop moeten inspelen. En daar bovenop nog eens een prijszetting die helemaal geen rekening houdt met externe milieu- en gezondheidskosten van producten, bemoeilijken nog teveel de keuze voor duurzame consumptie. Alle al dan niet ambitieuze doelstellingen vanwege de overheid ten spijt, stellen we ook vast dat het tot op heden pover gesteld is met de marktpenetratie voor producten afkomstig van biologische landbouw en eerlijke handel, producten met een ecolabel, herbruikbare producten /verpakking,…

Hoe?

Een recent onderzoek uitgevoerd voor de Vlaamse overgied naar milieubewuste consumptie stelt dat de belangrijkste drempels om bepaalde zaken wat betreft voeding niet te doen zijn:

er niet mee bezig zijn
de kostprijs

Dit betekent dat we nog heel wat kunnen bereiken door de mensen bewust te maken en hen te leren hoe voordeliger & beter/gezonder te leven met duurzaam voedsel.

Duurzame ‘landbouw’ methodes
Duurzaam produceren
Duurzame aankopen
Minder weggooien
Anders eten: minder vlees,…

Enkele ideeën:

Een werkgroepje rond het informeren en laten kennis maken van inwoners met hoe duurzamer voedsel gebruiken:

Zo weinig mogelijk eten weggooien
Rekening houden met het seizoen
Producten houdbaar tot vandaag nog opeten
Lokale groenten/fruit kopen
Producten bruikbaar tot vandaag nog opeten
Letten op het dierenwelzijn
1 keer per week geen vlees of vis eten
Rekening houden met de oorsprong
Biologische voedingsproducten kopen
Zelf groenen of fruit kweken
Producten kopen met bepaalde labels
Niet bedreigde/overbeviste vissoorten eten
Vegetarisch eten

Aanleren van duurzame landbouwmethodes voor eigen voedsel productie: vb. VELT (zie aparte info van lokale VELT vereniging)
Gezond eten stimuleren: voedselteams oprichten, duurzaam maaltijden organiseren, zie voor tips www.vredeseilanden.be
Duurzame aankopen stimuleren:

MSC (voor vis), fairtrade / Oxfam / Wereldwinkel, EU- flower, lokale &/of bio-boeren
Warmoes (zie lokale vereniging met info)

Voedselverspilling

Elk jaar gaat een derde van het voedsel in de wereld verloren. Dat is véél! Zeker gezien er nog steeds mensen honger lijden. Ligt het aan de supermarkten en de andere schakels in de voedselketen? Neen hoor, het ligt ook aan onszelf. Want elk jaar verspillen wij elk 5,6 kilogram voedsel. Nogmaals: dat is véél! 18 tips om verspilling te vermijden door slimmer te kopen, koken en bewaren.

Maak een boodschappenlijstje: Alles begin bij bewust kopen, en dat gaat het gemakkelijkst met een boodschappenlijstje. Kijk dus in de (koel)kast voor je naar de winkel gaat, denk na over het aantal maaltijden en de hoeveelheden die je nodig hebt, en probeer je in de winkel aan je lijstje te houden.
Winkel nooit met een lege maag: Bewust winkelen gaat het best als je net gegeten hebt. Want mensen die honger hebben, kopen meer.
Koop verse seizoensproducten: Producten in promotie of tegen een voordelige prijs zijn meestal verse seizoensproducten, en die hebben een kleinere ecologische voetafdruk. Ze komen vaak vers van het veld, waardoor de kans op verspilling bij de boer, veiling of distributeur kleiner is. Liever voor het milieu dus, maar ook liever voor je portemonnee.
Koop lokale producten: Die zijn vaak voordeliger, maar hebben ook een kortere weg afgelegd. En hoe minder stappen een product moet afleggen, hoe minder kans op verspilling ‘onderweg’. Let dus altijd op de herkomstaanduiding op het etiket.
Let op de houdbaarheidsdatum: Er is een verschil tussen ‘ten minste houdbaar tot’ en ‘te gebruiken tot’. ‘Ten minste houdbaar tot’ wil zeggen dat het product nog consumeerbaar is nadien, op voorwaarde dat het goed bewaard werd. Dit vind je bijvoorbeeld op gedroogde pasta, koekjes, conservenblikken, verpakte melk enzovoort. ‘Te gebruiken tot’ is dringender: dergelijke producten zijn echt niet meer consumeerbaar na het overschrijden van de datum. Je vindt het bijvoorbeeld op vlees en vis.
Koop ook 'lelijke' producten: Trek je neus niet op voor groenten of fruit met een minder mooie vorm. Ze smaken minstens even goed als hun perfect gevormde collega’s, en soms zelfs beter. Sommige chef-koks bijvoorbeeld zweren bij ‘misvormde’ tomaten (“Koop de lelijkste, die zal waarschijnlijk het lekkerste zijn”, dixit tweesterrenchef Stéphane Buyens van Hostellerie Le Fox in Melk & honing).
Kook op maat: Dat wil zeggen, net voldoende voor het aantal eters. Houd een tijdje bij hoeveel je van elk product nodig hebt en gebruik die richtlijnen in de toekomst om de juiste hoeveelheden aan te kopen en af te wegen. Een aantal standaardrichtlijnen zijn: 200 gram ongekookte aardappelen per vrouw (ongeveer 4 stuks), 250 gram per man (ongeveer 5 stuks); 100 gram ongekookte pasta per vrouw, 125 gram per man; 75 gram ongekookte rijst per vrouw, 100 gram per man.
Bewaar restjes op de goede manier: Toch over? Als je de restjes goed bewaard, zijn ze langer houdbaar: doe ze in een potje (met deksel), leg dat in koud water (bv in de keukenspoelbak) zodat het voedsel snel afkoelt en daarna onmiddellijk in de koelkast (binnen de 2 uur). Daar zijn ze nog twee dagen houdbaar.
Verwerk restjes: Van oud brood kan je broodpudding maken, fruit dat wat te rijp begint te worden kan je verwerken in een smoothie of milkshake, en van groenten die al wat minder vers zijn kan je nog soep maken.
Verleng de houdbaarheid: Als je ziet dat je te veel groenten hebt gekocht, kan je ze kort koken (blancheren) en daarna invriezen. Zo verleng je hun houdbaarheid tot 12 maanden. Vlees en vis kan je dan weer gewoon bereiden om hun houdbaarheid te verlengen : in de koelkast blijft bereid vlees 3 tot 4 dagen houdbaar en bereide vis 1 tot 2 dagen; in de diepvries blijven beide bereid nog 3 maanden goed.
Zet je koelkast op 4°C en richt ze slim in: rauwe producten houd je gescheiden van bereide producten, rauwe zet je onderin de koelkast (rauwe groenten in de groentelade, rauw vlees en vis één lade hoger) want daar is het het koudst. Restjes en bereide producten zet je in het midden en charcuterie vanboven. Melk, eieren, yoghurt, sauzen en dergelijke zet je in de deur.
Dek je producten in de koelkast af: Zo bescherm je ze tegen uitdrogen en bacteriën.
Bewaar niet alles in de koelkast: Vruchtgroenten zoals tomaat, komkommer, aubergine, paprika, courgette en wintergroenten zoals wortel en ajuin bewaar je best in de voorraadkast. Daar blijven ze langer goed dan in de koelkast. Ook tropisch fruit (niet aangesneden) bewaar je best buiten de koelkast.
Gebruik etiketten in de diepvries: Geef restjes en producten die je invriest een etiket met inhoud en invriesdatum. De meeste producten blijven ongeveer 3 maanden goed in de diepvries (zonder kwaliteitsverlies). Voor brood is dat 4 weken, voor rauw vlees, geblancheerde groenten en zacht fruit 12 maanden en voor magere vis 6 maanden.
Bewaarwijzer: Er bestaan vandaag heel wat hulpmiddeltjes om voedselverspilling te vermijden. Zo is er de bewaarwijzer: een folder die je in je koelkast kunt plakken met tips over koelkastindeling en voedselbewaring
Weggooitest: En ten slotte is er de Weggooitest, die je bewust maakt van jouw eigen afval-voetafdruk.
Een andere interessante bron rond voedselverspilling (of tenminste het vermijden ervan) is www.etenisomopteeten.nl.

Hoevewinkels:

Abdij van Postel
Ambachtelijk en lokaal gemalen (bio) meel/bloem van de straalmolen in Balen
Appelen Roes Oud-Turnhout
Biologische varkens en kippen
Bio-Hoeve
Boeufnature Retie
Breykenshoeve Mol
CSA De Plantentrekker
De kempenkorf
Franken NV Mol
Hoeve Wolskamer: zuivelproducten
Herman en Raf Dams
Millegemseweg 1
2440 Geel
014/ 58 94 88

Lommelse hoevewinkel
Lokaal thuis geleverd
Wolkenhoeve Geel

Catering en Events:

Nori in Lommel
De gastvrijheid
De plantaardige kok in Geel
Christine Roelofs
Bed & breakfast in Mol-Sluis
Bed & breakfast in Mol-Wezel
Academie voor de Streekgebonden Gastronomie vzw

E-kookboek voor flexitariërs

Samen op weg naar een mooie duurzame toekomst In een veerkrachtig Mol en Balen

Voeding/ verspilling

Thema Voeding verduurzamen

Nuttige links:

Samen op weg naar een mooie duurzame toekomst
In een veerkrachtig Mol en Balen